Home » Informatie »
Waar kunnen jullie aangifte doen?
Aangifte van geboorte moet altijd worden gedaan in de gemeente waar jullie baby geboren is en niet in de gemeente waar de ouders wonen. Alleen als jullie baby levend is geboren, is vervoerd naar een andere gemeente en daar is overleden, volgt er aangifte van overlijden in de gemeente van overlijden. Aangifte kan worden gedaan door de moeder, de vader of door de uitvaartbegeleider. Ook elke andere aanwezige bij de geboorte heeft het recht de aangifte te verzorgen. Aangifte doen kost niets. Gemeenten rekenen wel kosten (leges) voor een afschrift of uittreksel van akte(s). Aangifte kan bij sommige gemeentes digitaal, bij andere moet dit op het gemeentehuis of kan het in het ziekenhuis.
Wil je als ouder zelf aangifte doen? Dan adviseren wij om bij de gemeente van te voren een afspraak te maken. In veel gemeenten is het loket voor de geboorteaangifte hetzelfde als dat voor overlijden. Confrontatie met verheugde ouders die geboorteaangifte doen of een ambtenaar die de situatie lastig vindt, is voor jou/jullie misschien prettiger om te vermijden.
Wanneer moeten jullie aangifte doen?
Aangifte van het overlijden van jullie baby moet volgens de wet binnen 6 werkdagen na de dag van overlijden en voor de uitvaart. Als jullie baby heeft geleefd dient de geboorteaangifte binnen 3 dagen na de dag van de geboorte gedaan te worden.
Wanneer is aangifte verplicht?
Aangifte is verplicht als de baby is geboren bij een zwangerschapsduur van 24 weken of meer. Ook als je baby voor de zwangerschapsduur van 24 weken is geboren, maar 24 uur of langer heeft geleefd moet je aangifte doen.
Wanneer is aangifte is niet verplicht, maar mág dat wel?
Bij een zwangerschapsduur van korter dan 24 weken mag je aangifte doen, maar hoeft dat niet. Dit geldt als je baby of levenloos is geboren of korter dan 24 uur na de geboorte is overleden voor 24 weken zwangerschapsduur. Veel ouders ervaren het als betekenisvol om deze aangifte toch te doen.
Welke formulieren heb je nodig voor aangifte?
Van de arts hebben jullie een set ingevulde formulieren gekregen (A en B), deze hebben jullie nodig bij de aangifte bij de gemeente. De gemeente heeft zelf het zogenaamde A-formulier, de verklaring van overlijden, nodig. Het B-formulier, het doodsoorzakenformulier, stuurt de gemeente (ongezien) door naar het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het B-formulier is bij een zwangerschapsduur onder 24 weken niet verplicht. Als je baby levend is geboren, ontvang je van de arts ook een verklaring van geboorte, dat geldt ook bij een zwangerschapsduur die korter is dan 24 weken. Controleer of je alle benodigde formulieren hebt ontvangen.
Akte van geboorte
Het opmaken van een akte van geboorte van jullie baby is niet afhankelijk van de zwangerschapsduur en wordt opgemaakt voor elke levend geboren baby. Al deze kinderen komen in de Basisregistratie Personen (BRP). Als de baby op het moment van aangifte al is overleden, worden er direct 2 aktes opgemaakt: een geboorteakte en een akte van overlijden. De baby komt hiermee in de BRP en in het overlijdensregister. Niet alle ambtenaren van de gemeente zijn op de hoogte van deze wetgeving.
Akte van geboorte (levenloos)
Als jullie baby dood geboren is, wordt er géén normale geboorteakte opgemaakt en komt de baby niet automatisch in de BRP. Er wordt wel een akte opgemaakt van een levenloos geboren baby die inhoudelijk overeenkomt met een geboorteakte. De zwangerschapsduur is hierbij niet van belang.  Jullie ontvangen een ‘akte van geboorte (levenloos)’. Dit is een officieel document en wordt behandeld als een geboorteakte. Doodgeboren baby’s worden alleen in het overlijdensregister opgenomen en zijn dan nog niet zichtbaar in de BRP-registratie.
Per 4 februari 2019 is de wet door een petitie van ouders, waaronder onze bestuursvoorzitter, aangepast, waardoor op verzoek van een ouder ook een doodgeboren baby (ongeacht de zwangerschapsduur) op de persoonslijst van de ouders in de BRP kan worden opgenomen. Dan is bij de gezinssamenstelling de naam van de levenloos geboren baby te zien, bijvoorbeeld als een ouder inlogt op mijnoverheid.nl. Voor meer informatie over registratie in de BRP zie Registreren in de BRP.
Meer informatie: Rijksoverheid.nl
Verlof voor begraven of cremeren.
Bij de aangifte wordt een overlijdensakte opgemaakt en geeft de gemeente toestemming met het zogenaamde ‘verlof voor het begraven of cremeren’. Dat verlof heeft een begraafplaats of crematorium nodig om de baby te mogen begraven of cremeren. Dit verlof is verplicht vanaf een zwangerschapsduur van 24 weken of als je baby onder 24 weken zwangerschapsduur is geboren en 24 uur of langer heeft geleefd.
Ouders kunnen, als het om een eerstgeborene gaat, de achternaam van hun doodgeboren baby kiezen. Dit kan ongeacht de zwangerschapsduur. Sinds 1 januari 2024 kunnen ouders hun eerste kind als dat op (of na) 1 januari 2024 wordt geboren de achternamen van beide ouders geven. Er mogen niet meer dan 2 achternamen worden gegeven. Het is niet verplicht een gecombineerde achternaam te kiezen. Als het eerste kind levenloos geboren is, wordt de achternaam van dit kind niet automatisch overgenomen voor daarna (levend) geboren kinderen uit dezelfde relatie. Als jullie niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben, dan kan de baby alleen de naam van de vader krijgen als hij de ongeboren baby wettelijk erkend heeft.
Meer informatie: Rijksoverheid.nl
Voor de geboorte van de eerste baby, mogen jullie zelf kiezen of de baby de achternaam van de partner of van de moeder krijgt. En sinds 1 januari 2024 kunnen ouders kiezen om hun eerste kind als dat op (of na) 1 januari 2024 wordt geboren de achternamen van beide ouders geven. Er mogen niet meer dan 2 achternamen worden gegeven.
De gekozen achternaam geldt ook voor alle volgende kinderen in dezelfde relatie. Deze naam kan voor de geboorte of tijdens de geboorteaangifte worden vastgelegd. Daarvoor moeten beide ouders samen naar de ambtenaar van de burgerlijke stand. Schriftelijk regelen of regelen door een van de ouders is niet mogelijk.
Indien de erkenning en naamgeving niet is vastgelegd op het moment van geboorte gelden in diverse situaties diverse afspraken voor automatisch vastleggen van de achternaam. Hebben de ouders in de zwangerschap niets laten vastleggen en zijn ze het niet eens met de afspraak tot automatische naamkeuze, dan is er geen andere keus dan samen de aangifte van de geboorte te regelen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Dit moet binnen 3 kalenderdagen na de geboorte van de baby (met enkele uitzonderingsregels voor dagen in het weekend).
Alle geboren kinderen mogen worden bijgeschreven in het trouwboekje. Wordt de baby doodgeboren onder de 24 weken zwangerschap en gaan jullie niet naar de burgerlijke stand, dan mogen jullie zelf de naam van hun baby in hun trouwboekje bijschrijven. In alle andere gevallen kan de baby direct bij de aangifte worden bijgeschreven door de ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente waar de baby geboren is.