In 2018 moesten meer dan 1.200 vrouwen samen met hun partner de keuze maken om de zwangerschap te beëindigen en afscheid te nemen van de baby, omdat bij hun baby een ernstige afwijking of ziekte werd geconstateerd. Een gebeurtenis met ingrijpende emotionele gevolgen. Stille Levens, Kenniscentrum Babysterfte introduceert een speciale brochure voor vrouwen en hun partners die dit overkomt.
“Bij de 20-wekenecho werd een ernstige hartafwijking gezien. Zo ernstig dat we voor de keuze stonden de zwangerschap af te breken óf uit te dragen. Ik wilde niet kiezen voor een zwangerschapsafbreking. Ik wilde Sem, zonder hartafwijking en gezond. Die keuze zat er niet bij. We hebben de beslissing genomen hem en ook onszelf veel leed te besparen. Sem is bij 22 weken zwangerschap geboren. Hij is onze zoon en hoort bij ons gezin, nu en voor altijd.” – Nienke
Brochure neemt ouders aan de hand
De ingrijpende emotionele gevolgen na een zwangerschapsbeëindiging zijn te vergelijken met hoe het ouders vergaat na het spontaan overlijden van een baby tijdens de zwangerschap. Er zijn echter ook verschillen. Om die reden introduceert Stille Levens een speciale brochure, die een vrouw en haar partner meeneemt vanaf het moment dat ze een beslissing moest nemen om de zwangerschap te beëindigen, tot de eerste periode na de bevalling.
“Dit overkomt je. Je wordt tijdens je zwangerschap geconfronteerd met een heel belaste toekomst voor je baby. Vervolgens moet je ‘kiezen’ om afscheid te nemen, en een inleiding ondergaan, terwijl je baby zo welkom is.” Aan het woord is Monique Duijvestijn, maatschappelijk werker van het Expertiseteam Ouderbegeleiding LUMC. “Wij vinden het heel waardevol dat we ouders nu deze brochure kunnen geven die inspeelt op hun situatie en beleving. De brochure Afscheid nemen van je baby geven wij in ons ziekenhuis ook altijd aan ouders die een baby verloren vlak voor, tijdens of kort na de bevalling.”
Op basis van praktijkervaring
Ook de nieuwe 48 pagina’s dikke brochure is ontwikkeld door ervaringsdeskundige ouders en (geboortezorg)-professionals. Dit zorgt ervoor dat de inhoud nauw aansluit bij de medische praktijk én bij de belevingswereld van ouders. Jeannette Rietberg, bestuursvoorzitter Stille Levens: “Professionals duiden de ingreep aan als ‘zwangerschapsafbreking’, maar ouders vinden dat vaak erg hard en onaangenaam klinken. Daarom praten wij over ‘zwangerschapsbeëindiging’.” De brochure gaat in op alle belangrijke thema’s en beslissingen die ouders moeten nemen: de onmogelijke keuze, naar het ziekenhuis, het inlichten van de omgeving, inleiden van een bevalling, de geboorte van de baby, en het afscheid nemen. Ook alles wat er geregeld moet worden, en de eerste weken na de bevalling, komt aan bod.
De ervaringen van ouders lopen als een rode draad door de brochure. Veel ouders worstelen met onbegrip vanuit de omgeving. “Het ergste vond ik mijn schoonzus. Zij zei simpelweg: ‘niemand wil toch zo’n kind?’ Wij wilden Femke met heel ons hart, maar we wilden haar juist beschermen. Mensen hebben geen idee.” – Wendy
Rietberg: “Wij hopen dat verloskundigen en ziekenhuizen de brochure actief onder de aandacht zullen brengen bij de ouders die dit overkomt.”
Alle brochures van Stille Levens zijn hier gratis te downloaden. De brochure ‘Afscheid nemen van je baby’ en het kraamdossier ‘Geboren Afscheid’ zijn in gedrukte vorm te bestellen voor zorgverleners in de Stille Levens-webshop.
Aanvullende informatie voor zorgverleners:
Impact op het psychisch welbevinden
Uit de herziene NVOG-richtlijn ‘Zwangerschapsafbreking tot 24 weken’: (…) Bij vrouwen die besloten tot een zwangerschapsafbreking in verband met in de zwangerschap geconstateerde foetale afwijkingen is de impact van de genomen beslissing fors. Dit betreft dan voornamelijk de intensiteit van rouw en de grote mate van depressieve klachten, ook nog een half jaar na de genomen beslissing. Bij 20% van deze vrouwen komen 1 jaar na de zwangerschapsafbreking nog verdriet, rouw, depressie en angst voor. Gevoelens van spijt komen echter weinig voor.